PRZYGOTOWANIE NIEDZIELNEJ LITURGII W PARAFII - FRANCESCO - WIRTUALNY CZASOPIS FRANCISZKAŃSKI

Przejdź do treści

PRZYGOTOWANIE NIEDZIELNEJ LITURGII W PARAFII

BIBLIOTHECA PROSAICA > TEKSTY WŁASNE


PRZYGOTOWANIE NIEDZIELNEJ LITURGII W PARAFII
Innocenty A. Kiełbasiewicz OFM



Liturgia, jak czytamy w soborowej Konstytucji Sacrosanctum Concilium jest szczytem do którego zmierza działalność Kościoła i jednocześnie jest Źródłem z którego wypływa cała jego moc (KL 10). Nie może być inaczej, skoro w liturgicznych czynnościach jest obecny sam Chrystus i to w sposób szczególny (por. KL 7). Jako dzieło Chrystusa-Kapłana i Jego Ciała, czyli Kościoła liturgia jest czynnością w najwyższym stopniu świętą, której skuteczności nie dorównuje żadna inna czynność Kościoła (por. tamże).

Właściwym i w pełnym tego słowa znaczeniu dniem zgromadzenia liturgicznego, w którym wspólnota wiernych, jako Ciało Chrystusa, zjednoczone ze swoją Głową celebruje świętą liturgię (por. KKK 1140) jest niedziela - Dzień Pański. Jest ona pierwszym dniem tygodnia, dniem łamania chleba (por. Dz 2, 42; 20, 7; Ap 1, 10). Jest to dzień Zmartwychwstania i Dzień Zesłania Ducha Świętego. Przez nawiązanie do wydarzeń paschalnych każda niedziela obchodzona jest jako mała Wielkanoc, jako uobecnienie tych wielkich tajemnic Odkupienia. Nowy Katechizm Kościoła Katolickiego nazywa niedzielę dniem rodziny chrześcijańskiej, dniem radości i odpoczynku po pracy (KKK 1193) oraz powtarzając za Konstytucją Sacrosanctum Concilium: podstawą i rdzeniem całego roku liturgicznego (KL 106). Można więc powiedzieć, że głównym celem tego dnia jest oddawanie publicznej czci Bogu, co w sposób najpełniejszy realizuje się poprzez uczestnictwo w niedzielnej liturgi, zwłaszcza we Mszy św. (por. KKK 2177).

W Kościele partykularnym biskup jest tym, wokół którego skupione jest życie liturgiczne diecezji. Wszyscy wierni, jak naucza Sobór, powinni być przekonani, że Kościół ujawnia się przede wszystkim w pełnym i czynnym uczestnictwie całego świętego Ludu Bożego w tych samych obchodach liturgicznych, zwłaszcza w tej samej Eucharystii, w jednej modlitwie, przy jednym ołtarzu pod przewodnictwem biskupa, otoczonego kapłanami i sługami ołtarza (KL 41). W tym samym jednak dokumencie Ojcowie Soboru przyznają, że biskup nie zawsze może osobiście wszędzie przewodniczyć liturgii całej swej owczarni i dlatego wskazują na konieczność utworzenia specjalnych grup wiernych, zwłaszcza parafii, które pod przewodnictwem swego duszpasterza, zastępującego biskupa, w pewien sposób przedstawiają widzialny Kościół (por. KL 42) oraz wprowadzają lud chrześcijański do uczestniczenia w życiu liturgicznym i gromadzenia go podczas tej celebracji (por. KKK 2179).

Duszpasterzem parafii, z woli Kościoła zastępującym w tej czynności biskupa, jest proboszcz (por. KPK, kan. 515, § 1). Na nim więc bezpośrednio i w pierwszym rzędzie spoczywa troska o należyte przygotowanie wspólnoty parafialnej do sprawowania liturgi, zwłaszcza liturgii niedzielnej, która powinna być centrum życia liturgicznego wspólnoty parafialnej.

Chociaż liturgia jest w głównej mierze oddawaniem Bogu czci, to jednak jest ona również bogata w treść pożyteczną dla pouczania wiernego ludu (por. KL 33). Zawarta jest ona m. in. w znakach, symbolach, słowach i czynnościach liturgicznych (por. KKK 1189-90). Zadaniem proboszcza jest więc zadbać o to, aby w ramach przygotowania liturgii pobudzać wiernych do wykonywania aklamacji, odpowiedzi, psalmów, antyfon, pieśni, jak również czynności czy gestów oraz przybierania właściwej postawy ciała (KL 30). Powinien on także pouczyć wiernych o celowości zachowania w odpowiednim czasie pełnego czci milczenia (por. tamże). W tym również celu należy usilnie kłaść nacisk na katechezę ściśle liturgiczną, a i podczas wykonywania obrzędów, jeśli zachodzi potrzeba, przewidzieć krótkie pouczenia (KL 35). Komentarze te może podawać sam celebrans lub specjalnie do tego powołany komentator. W tym przypadku w czasie spełniania swej funkcji stoi on w odpowiednim do tego miejscu, poza prezbiterium (por. OWMR 68). Ze względu na to, że zbędne i długie wyjaśnienia nie mają sensu i męczą słuchaczy, podczas przygotowywania liturgii, zwłaszcza niedzielnej, sprawowanej w stosunkowo stałej, jednolitej i w miarę zintegrowanej wspólnocie jaką jest parafią, należy zatroszczyć się o to, by były one w miarę zwięzłe i jak to poleca Sobór, podane w słowach uprzednio ujętych na piśmie lub opartych na opracowanym tekście. (KL 35)

Sobór w Konstytucji o liturgii świętej akcentuje, że czynności liturgiczne, należące do całego Ciała Kościoła w różny sposób, zależnie od stopnia święceń, urzędów i czynnego udziału, sięgają i angażują ich uczestników (por. KL 26). W przygotowywaniu więc liturgii należy zatroszczyć się o to, by każdy jej uczestnik był starannie wychowany i przygotowywany do odpowiedniego i zgodnego z przepisami wykonywania przypadających mu funkcji lub czynności (por. KL 29). Osiągnie się to jednak tylko wtedy, gdy w pierwszym rzędzie sami duszpasterze będą przeniknięci duchem i mocą liturgii, oraz gdy staną się prawdziwymi jej nauczycielami (por. KL 14).

Przygotowanie do liturgi obejmuje również przygotowanie każdego jej uczestnika osobiście przez modlitwę. Katechizm Kościoła Katolickiego wyraźnie wskazuje na specyficzne powiązanie liturgii i modlitwy osobistej. Tę wzajemą relację można nazwać sprzężeniem zwrotnym. Modlitwa wpływa na przygotowanie liturgii, a liturgia jest Źródłem dla modlitwy osobistej (por. KKK 2655-58).

Szczególnie uprzywilejowane miejsce zajmuje Modlitwa Pańska. Jest ona podstawową modlitwą chrześcijańską (por. KKK 2773). Jest (...) właściwą modlitwą Kościoła. Stanowi integralną część Godzin większych świętego Oficium i sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego: chrztu, bierzmowania i Eucharystii (KKK 2776). Każdy więc może kierować ku niebu różne modlitwy według swoich potrzeb, ale zaczynając zawsze od Modlitwy Pańskiej, która pozostaje modlitwą podstawową (KKK 2761).

Jezus przez słowa modlitwy Ojcze nasz uczy nas nowego życia. Właśnie od prawości naszej modlitwy zależeć będzie prawość naszego życia we wspólnocie z Nim, która to wspólnota w sposób najdoskonalszy realizuje się w liturgii. Można więc śmiało powiedzieć, że właśnie modlitwa, zwłaszcza ta osobista, która choć prywatna, to jednak posiadająca swój wymiar wspólnotowy, właśnie ta modlitwa codzienna, nasze codzienne, ciche obcowanie z Bogiem Ojcem, Synem i Duchem Świętym powinno być pierwszym i osobistym, permanentnym przygotowaniem do sprawowania liturgi niedzielnej w parafii.




Innocenty A. Kiełbasiewicz OFM
Katowice-Panewniki, 25 września 1995 r.


Skróty:

KKK - Katechizm Kościoła Katolickiego
KL - Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium
KPK - Kodeks Prawa Kanonicznego
OWMR - Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego


Wróć do spisu treści